Đối với cộng đồng người hâm mộ túc cầu giáo, Giải vô địch bóng đá châu Âu (EURO) luôn là món ăn tinh thần không thể thiếu. Đây là sân chơi hội tụ những đội tuyển quốc gia mạnh nhất lục địa già, nơi sản sinh ra những trận cầu kịch tính và những siêu phẩm để đời. Tuy nhiên, với những người mới bắt đầu theo dõi bóng đá, câu hỏi Euro mấy năm 1 lần hay lịch sử hình thành của giải đấu này vẫn luôn là đề tài cần được giải mã. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện và cập nhật nhất về đấu trường danh giá này.
Giải bóng đá Euro mấy năm 1 lần?
Theo quy định của Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA), giải vô địch bóng đá châu Âu được tổ chức định kỳ 4 năm một lần. Chu kỳ này được thiết lập nhằm đảm bảo các cầu thủ có đủ thời gian hồi phục, các quốc gia có thời gian chuẩn bị cơ sở vật chất và đặc biệt là để xen kẽ với giải vô địch bóng đá thế giới (World Cup).
Thông thường, Euro sẽ được diễn ra vào các năm chẵn không trùng với World Cup (ví dụ: 2012, 2016, 2024, 2028…). Việc sắp xếp này giúp người hâm mộ toàn cầu cứ mỗi 2 năm lại được sống trong bầu không khí của một ngày hội bóng đá lớn cấp đội tuyển quốc gia. Tính đến thời điểm hiện tại, Euro được đánh giá là giải đấu khốc liệt và có chất lượng chuyên môn cao nhất hành tinh, đôi khi còn được nhận xét là khó giành chức vô địch hơn cả World Cup do trình độ các đội tuyển châu Âu khá đồng đều.
Nguồn tin từ Jun88 cho biết, trong lịch sử hơn 60 năm, giải đấu chỉ có duy nhất một lần ngoại lệ không diễn ra đúng chu kỳ 4 năm là kỳ Euro 2020. Do ảnh hưởng của đại dịch toàn cầu, giải đấu đã phải lùi lại một năm và tổ chức vào mùa hè 2021, nhưng vẫn giữ nguyên tên gọi “UEFA EURO 2020” vì mục đích thương mại và kỷ niệm. Vừa qua, kỳ Euro 2024 tại Đức đã kết thúc thành công rực rỡ, đánh dấu sự thống trị tuyệt đối của đội tuyển Tây Ban Nha với kỷ lục 4 lần đăng quang.
Giải Euro đầu tiên được tổ chức ở đâu?
Lịch sử của Euro bắt đầu từ năm 1960, sau nhiều thập kỷ ấp ủ ý tưởng. Quốc gia vinh dự được chọn làm chủ nhà đầu tiên chính là Pháp. Ở kỳ đại hội sơ khai này, thể thức thi đấu còn khá đơn giản và chỉ có 17 đội bóng đăng ký tham dự vòng loại. Trải qua các vòng đấu loại trực tiếp, 4 đội mạnh nhất đã góp mặt tại vòng chung kết diễn ra trên đất Pháp.
Trong trận chung kết lịch sử tại sân Parc des Princes (Công viên các Hoàng tử), đội tuyển Liên Xô đã đánh bại Nam Tư với tỷ số 2-1 sau hiệp phụ để trở thành nhà vua đầu tiên của châu Âu. Thủ thành huyền thoại Lev Yashin năm đó đã có màn trình diễn xuất sắc, đặt nền móng cho sự vĩ đại của giải đấu sau này.
Đến kỳ Euro thứ hai vào năm 1964, sự quan tâm đã tăng lên rõ rệt với 29 đội tham gia. Tây Ban Nha lúc bấy giờ với lợi thế sân nhà đã vượt qua đương kim vô địch Liên Xô để lần đầu tiên nâng cao chiếc cúp bạc. Kể từ đó, giải đấu không ngừng mở rộng quy mô, từ 4 đội (1960-1976) lên 8 đội (1980-1992), 16 đội (1996-2012) và hiện tại là 24 đội (từ 2016 đến nay).
Một điểm thú vị trong lịch sử Euro là kỳ năm 1968 tại Ý. Đây là lần duy nhất trong lịch sử trận chung kết phải tổ chức lại do trận đầu tiên có tỷ số hòa (lúc đó chưa áp dụng luật sút luân lưu). Ý đã thắng Nam Tư 2-0 trong trận đá lại để lên ngôi vô địch trên sân nhà.
Phân biệt sự khác nhau giữa Euro và World Cup
Mặc dù cả hai đều là những giải đấu danh giá nhất hành tinh và cùng tổ chức theo chu kỳ 4 năm, nhưng Euro và World Cup có những đặc điểm riêng biệt mà người hâm mộ cần nắm rõ.
Đặc điểm của giải Euro
EURO (UEFA European Championship) là giải đấu dành riêng cho các quốc gia thành viên của Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA). Ý tưởng về giải đấu này được đề xuất bởi Henri Delaunay từ năm 1927, nhưng phải sau khi ông qua đời, giấc mơ này mới trở thành hiện thực nhờ nỗ lực của con trai ông. Để tri ân người khai sinh, chiếc cúp vô địch Euro được đặt tên là “Henri Delaunay Cup”.
Euro được coi là “World Cup thu nhỏ” vì trình độ chuyên môn cực cao. Do địa lý châu Âu tập trung nhiều cường quốc bóng đá như Đức, Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Anh, Bồ Đào Nha… nên vòng loại Euro thường rất khốc liệt. Các đội bóng nhỏ tại châu Âu cũng thường xuyên tạo nên bất ngờ, điển hình như chức vô địch thần thoại của Đan Mạch năm 1992 hay Hy Lạp năm 2004.
Đặc điểm của giải World Cup
FIFA World Cup là giải đấu lớn nhất hành tinh do Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) tổ chức. Khác với Euro chỉ dành cho châu Âu, World Cup mở cửa cho tất cả các đội tuyển quốc gia trên toàn thế giới vượt qua được vòng loại ở các châu lục (Châu Á, Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Phi, Châu Đại Dương).
Theo tin tức Jun88, World Cup có lịch sử lâu đời hơn (bắt đầu từ năm 1930 tại Uruguay) và quy mô lớn hơn. Bắt đầu từ năm 2026, World Cup sẽ tăng số đội tham dự vòng chung kết lên 48 đội, tạo cơ hội cho nhiều nền bóng đá phát triển tham gia. Sức hút của World Cup là không thể bàn cãi với hàng tỷ người theo dõi qua truyền hình, mang tính chất là một lễ hội văn hóa thể thao toàn cầu hơn là một giải đấu bóng đá thuần túy.
Những thông tin thú vị về euro có thể bạn chưa biết
Bên cạnh thắc mắc Euro mấy năm 1 lần, dưới đây là những sự thật thú vị giúp bạn trở thành một chuyên gia bóng đá thực thụ trong mắt bạn bè:
- Đội vô địch nhiều nhất: Tây Ban Nha hiện đang giữ kỷ lục với 4 lần lên ngôi (1964, 2008, 2012, 2024). Đức đứng thứ hai với 3 lần vô địch.
- Cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất: Cristiano Ronaldo (Bồ Đào Nha) hiện là chân sút vĩ đại nhất lịch sử giải đấu với 14 bàn thắng tính đến hết kỳ Euro 2024. Anh cũng là người tham dự nhiều kỳ Euro nhất.
- Kỳ Euro đặc biệt nhất: Euro 2020 không tổ chức tại một hay hai quốc gia cố định mà diễn ra tại 11 thành phố khắp châu Âu để kỷ niệm 60 năm thành lập giải đấu.
- Những nhà vô địch bất ngờ: Đan Mạch năm 1992 (thay thế Nam Tư bị cấm thi đấu) và Hy Lạp năm 2004 (với lối chơi phòng ngự thực dụng) là hai cú sốc lớn nhất lịch sử bóng đá châu lục.
Sự thay đổi về thể thức thi đấu qua các thời kỳ
Để duy trì sức hút, UEFA liên tục cải tiến thể thức. Từ chỗ chỉ có 4 đội đá bán kết và chung kết, giải đấu đã nâng lên 24 đội vào năm 2016. Điều này giúp các đội tuyển tầm trung như Iceland, Wales hay Georgia có cơ hội bước ra ánh sáng và tạo nên những câu chuyện cổ tích hiện đại. Tại vòng chung kết, 24 đội chia làm 6 bảng, lấy 2 đội dẫn đầu mỗi bảng và 4 đội xếp thứ 3 có thành tích tốt nhất vào vòng 1/8 (vòng knock-out).
Sự mở rộng này cũng mang lại nguồn thu khổng lồ từ bản quyền truyền hình và quảng cáo, giúp UEFA có thêm ngân sách để tái đầu tư vào bóng đá trẻ và phát triển cơ sở vật chất cho các liên đoàn thành viên nghèo hơn.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã tìm được câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi Euro mấy năm 1 lần cũng như nắm bắt được những cột mốc lịch sử quan trọng của giải đấu. Euro không chỉ đơn thuần là những trận thi đấu bóng đá, đó còn là nơi thể hiện tinh thần dân tộc, niềm tự hào của lục địa già và là sân khấu của những huyền thoại.
Với sự phát triển không ngừng của khoa học thể thao và công nghệ truyền hình, các kỳ Euro trong tương lai hứa hẹn sẽ còn hấp dẫn và bùng nổ hơn nữa. Hãy cùng chờ đón kỳ Euro tiếp theo sẽ diễn ra vào năm 2028 tại Vương quốc Anh và Ireland để xem liệu kỷ lục nào sẽ tiếp tục được phá vỡ!
